Kalıtım ve Kalıtımın Özellikleri Etkileri

Fiziksel ve zihinsel özelliklerin, gen adı verilen temel birimler aracılığıyla bir kuşaktan diğerine aktarılması. Genler hem birbirleriyle, hem de bulundukları çevreyle etkileşerek, belirgin özellikleri olan fenotipleri oluştururlar. Böylelikle yeni kuşaklar, atalarına benzerlik gösterir. Kalıtım Bilimi Genlerin yapısını, görevini ve bir dölden bir sonrakine nasıl aktarıldığını inceleyen bilim dalı, genetik. Genler ve DNA dizilimleri, kromozomlar, alel […]

Fiziksel ve zihinsel özelliklerin, gen adı verilen temel birimler aracılığıyla bir kuşaktan diğerine aktarılması. Genler hem birbirleriyle, hem de bulundukları çevreyle etkileşerek, belirgin özellikleri olan fenotipleri oluştururlar. Böylelikle yeni kuşaklar, atalarına benzerlik gösterir.

Kalıtım Bilimi
Genlerin yapısını, görevini ve bir dölden bir sonrakine nasıl aktarıldığını inceleyen bilim dalı, genetik. Genler ve DNA dizilimleri, kromozomlar, alel genler, melez döl (heterozigot) ve arı döl (homozigot) genler, genlerin baskın ve çekinik özellikleri, genlerin ürettiği proteinler bu bilim dalının konusudur.

Çağdaş genetik, bezelyeler üstündeki çaprazlama deneyleriyle kalıtımın temel yasalarına ulaşan Avustralyalı Gregor Mendel’in çalışmalarıyla başlamıştır. Mendel, çaprazlamayla elde ettiği bitkilerin özelliklerini, çaprazladığı iki bitkiden birden gelen etkenlerin belirlediği sonucuna varmıştır. Genetik biliminin Mendel’in attığı temeller ne yazık ki onun ölümünden ancak 5 yıl sonra anlaşılabilmiştir.

Kalıtımsal Nedenler
Duygudurum bozukluklarında kalıtımsal yatkınlık sözkonusudur. Yapılan aile çalışmalarında MDB’da 1. yakınlarda depresyon riski normal kontrollere göre 2-3 kat, BP’da ise 8-18 kat fazladır. İkiz çalışmalarında ise monozigot ikizlerde dizigot ikizlere göre risk daha fazladır. Moleküler biyoloji alanında yapılan çalışmalarda bu genetik geçişin türü kesin olarak belirlenememiştir. BP’da 5,11 ve X kromozomu ile ilişkili çalıtmalar yapılmaktadır.

Kalıtsal Etkenler
Sosyal gelişimde kalıtsal etkenler, bireyin bedensel yapısını oluşturan kromozomlar üzerindeki genlerdir. Genler, aracılığıyla, kalıtsal olan beden özellikleri geçerken toplumsal gelişimle ilgili olarak da kişinin içe ve dışa dönüklük gibi yaratılış (mizac) hallerinde geçtiğine inanılıyor. Kimi ailelerin genellikle şen ve şakrak, kimi ailelerin de genellikle içine kapalı yaratılışta oluşu, bu görüşü destekler niteliktedir (Binbaşıoğlu, 1990, s.169).

Kişinin devinimsel gelişimi, geniş ölçüde biyolojik yapıya dayanır. Bunun da kalıtsal etkenler belirler. Devinimsel gelişim yönünden ileri olan bir kimse de toplumsal uyumun daha fazla olduğu görülür. Zeka da sosyal gelişimi etkiler. Zeka bakımından üstün olan kişilerin genellikle toplumsal yönden de üstün oldukları kabul edilir (Binbaşıoğlu, 1990, s.169).

Kalıtsal Hastalıklar
Kişinin genlerinde sigara içme, güneşte kalma, kimyasal ya da radyoaktif maddelere maruz kalma gibi çeşitli nedenlerle oluşan mutasyonların yol açtığı bozulmalar ve soydan soya aktarılan hastalıklar.

Kalıtsal hastalıklar, parmakların normalden fazla ya da az sayıda olması, kan hücrelerindeki bozukluklar (hemofili), salgı bezlerindeki bazı hastalıklar, kemiklerdeki bozukluklar gibi çeşitli şekillerde olabilir. Bugün, adı konmuş 10 000 kadar kalıtsal hastalık vardır.

Kalıtsal Özellikler
İnsanların kan grubu, göz rengi, ten rengi gibi, bir gen dizilimiyle belirlenen özelliklerine verilen ad. Kalıtsal özellikler çocuklara anne babasından geçer. Anne babaya da kendi anne babalarından geçmiştir.

Gorgoda © 2024