Kıkırdak Doku

Bitkilerde destek dokuya karşılıktır. Hücreler arası sert olan bir dokudur. Kemik dokuya göre basınca karşı daha az dayanıklıdır. Yüzeyi esnek ve düzdür. Elâstik ve ağsı tellerden oluşan özelleşmiş bir bağ dokusudur. Köpek balıklarında kemik doku yerine yalnızca kıkırdak doku bulunur. Bebeklerde de daha sonra kemik doku hâline gelen kıkırdak dokular bulunur.

Görevler;
Yumuşak dokulara desteklik yapar.
Düzgün yüzeye sahip olması nedeniyle eklem yerlerinin kolayca kaymasını dolayısıyla kemiklerin hareketini sağlar.
Uzun kemiklerin büyümesini, kısa kemiklerin kalınlaşmasını sağlar.
Geçici olarak iskeleti oluşturur.

Hücreleri: Kondroblast ve kondrosit denilen 2 hücresi vardır.
1) Kondroblastlar: Genellikle çevrede bulunurlar. Matrixi sentezlerler.
2) Kondrositler: Esas kıkırdak hücreleridir. Matroxi sentezlerler.

Kıkırdak hücreleri sayıları 1-9 arasında değişen bir grup oluştururlar. Kondrositlerin çevresinde yaygın bir matrix vardır. Bu kısma kapsül denir.

Kıkırdak dokunun ara maddesine kondrin denir. Kondrin esnek ve dayanıklıdır. Kıkırdak hücreleri de kondrin içindeki boşluklara yerleşmiştir. Bu boşluklara da Kondroblast denir. Kondroplastlar ara maddeden bir kapsüle ayrılmışlardır.

Perikondrim: Kıkırdak doku ile diğer dokular arasında bulunan ara tabakadır. Kıkırdak dokunun büyümesini ve bakımını sağlar.

Kıkırdak dokuda kan damarları ve sinirler bulunmaz. Bunun için hücrelerin beslenmesi kondrin aracılığıyla difüzyon ile olur. Artık maddelerde aynı yolla kana geçer. Kıkırdak doku kapsadığı hücre arası madde ve liflere göre 3 kısımda incelenir.

1) Hiyalin kıkırdak: Ara maddesi mavimsi renkte şeffaf ve homojendir. Ara maddesi içinde lifler bulunmaz. Genç fertlerde hiyalin kıkırdaktan oluşan iskelet, erginde kemikleşir. Ergin fertlerde kaburgaların uçlarında, eklem yerlerindeki kemiklerin üzerinde, burun ve trakede bulunur.

2) Elastik kıkırdak: Ara maddesi içindeki sarı esnek lifler hücreleri birbirinden ayırır. Kulak kepçesi, östaki borusunda bulunur.

3) Lifli kıkırdak: Ara maddesi içinde Kollogen lifler çok sıkı bir ağ meydana getirir. Hücreler arası madde ve hücreler azdır. Diz kapağı, uzun kemiklerin eklem bölgeleri, omurlar arasındaki yastıkçıklarda bulunur.