Mikrosertlik Ölçümü

Bu yöntemde Vickersde kullanılan batıcı uç kullanılmaktadır. Farkı; daha düşük (10-1000 gr) yüklerin uygulanmasıdır. Mikrosertlik Ölçüm Uygulamaları: Diğer sertlik ölçüm cihazları ile tutulması veya ölçülmesi zor küçük parçalar [Bakalit veya polyester içine alınacak boyutta-(1-2mm boyutlarında)] numunelerin, İnce saç plakaların, Yüzeyi sertleştirilmiş [su vererek, nitrürasyon (NH3-amonyak gazı ortamında yüzeye Azot yayındırma) ile veya indüksiyon akımı vb.] […]

Bu yöntemde Vickersde kullanılan batıcı uç kullanılmaktadır. Farkı; daha düşük (10-1000 gr) yüklerin uygulanmasıdır.

Mikrosertlik Ölçüm Uygulamaları:

1. Diğer sertlik ölçüm cihazları ile tutulması veya ölçülmesi zor küçük parçalar [Bakalit veya polyester içine alınacak boyutta-(1-2mm boyutlarında)] numunelerin,
2. İnce saç plakaların,
3. Yüzeyi sertleştirilmiş [su vererek, nitrürasyon (NH3-amonyak gazı ortamında yüzeye Azot yayındırma) ile veya indüksiyon akımı vb.] malzemelerin,
4. Yüzeyi kaplanmış (metal veya ametal bir yapı ile) malzemelerin,
5. Yüzeyden içyapıya doğru sertlik taraması istenilen malzemelerin sertliklerinin ölçülmesinde tercih edilir.

Ayrıca, metalik alaşımlarda fazların (Mikro-bileşenlerin) (ferrit, sementit, ostanit vb.) sertliklerinin tespitinde, segregasyonların ve cam, porselen gibi (inorganik) çok sert ve kırılgan malzemelerin sertliklerini ölçmede de tercih edilir. Deney malzemesinin sertliğine göre seçilen uygun yükler için, batıcı ucun malzemede bıraktığı iz hiç bir zaman (l mikronu) geçmez. Mikrosertlik cihazı hassas olup kontrolü otomatiktir. Diğer sertlik ölçme cihazlarından farklı olan yanı, cihazın komple optik (ışık/metal) mikroskobunu içermesidir.

Sertliği ölçülecek numune, mikroskobun tablasına oturtulur ve okülerde net görüntü elde edinceye kadar mikroskop tablası hareket ettirilir. Bundan sonra mikroskop tablası elle, sertlik ölçen kısmın altına  getirilir  ve  düğmeye  basılarak  sertlik  ölçen  ucun  hareketi  sağlanır.  Uç,  otomatik  olarak

numuneye batar ve 10-30 saniye sonra yine otomatik olarak geriye döner. Böylece numunenin üzerinde bir iz elde edilir. İzin boyutlarını ölçmek için mikroskobun tablası yine elle objektifin altına getirilir ve okülerden iz gözlenir. Oküler üzerindeki özel taksimat ile izin boyutları tespit edilir.

Mikrosertlik terimi aslında yanlış anlaşılan bir terimdir. Test edilen malzemelerin sertlikleri ile ilgili mikro diyebileceğimiz hiçbir özellik yoktur. Sadece elde edilen izler mikrodur. Mikro İz sertliği terimi belki daha iyi bir tanımlama olacaktır. Mikrosertlik ölçüm uygulamalarının bir çoğunda (10- 1000 gr) arasında yük uygulanmaktadır.

Mikrosertlik ölçümünde iki standart uç kullanılır:

Birincisi 136º’lik tabanı kare olan piramit uç (vickers ucu)dur. Diğeri ise knoop ucu diye bilinen 172º 30′ lik piramit uçdur. 136º’lik uç malzeme üzerine kare şeklinde iz bırakır. Knoop uç ise eşkenar dörtgen şeklinde bir iz bırakır.

Mikrosertlik ölçüm uygulamalarında kullanılan Vickers, 1925 yılında İngiltere’de geliştirilmiştir. Şekil 5 tipik bir Vickers izini göstermektedir. Vickers ayrıca “Elmas Piramit” olarak da isimlendirilir. Vickers izinin geometrisi geleneksel makro Vickers sertlik ölçümlerinde kullanılanlar ile aynıdır. Uygulanan yükün oluşturduğu derinlik, köşegenin 1/7’ si kadardır.

Knoop ise 1939 yılında National Bureau Standards (USA) tarafından geliştirilmiştir. Şekil gösterilen geometrideki gibi eşkenar piramit easaslı bir elmas uç kullanılır. Knoop, aynı yük kullanılarak yapılan Vikers sertlik ölçümleri ile karşılaştırıldığında nisbeten daha az derin izler bırakır. ( Uzun köşegenin 1/30’ u kadar)

Gorgoda © 2025