Seçim

Seçmenlerin, adaylardan ya da partilerden hangisini yeğlediğini belirtme eylemi. Seçim, demokratik yönetimlere özgüdür. Günümüzde, çoğunluk ve nispi temsil sistemi olmak üzere iki tür seçim sistemi vardır. Çoğunluk sistemi; bir seçim çevresinde en çok oyu alan partinin seçimi kazanmasından oluşur. Tek turlu çoğunluk sisteminde, tek bir turda en çok oyu alan parti tüm sandalyeleri kazanır. Bu sistemde eğer tek bir aday seçiliyorsa “tek adlı”, birden fazla aday seçiliyorsa “çok adlı” ismini alır. Tek adlı sisteme “dar bölge sistemi” de denir. İki turlu çoğunluk sisteminde seçimi kazanabilmek için, ilk turda salt çoğunluğu elde etmek gerekir.

Salt çoğunluk yarıdan bir fazla oy alabilmek demektir. Örneğin, salt çoğunluğun arandığı ve 100 000 seçmenin oy kullandığı bir bölgede, seçimi kazanabilmek için 50 001 oy almak gereklidir. Eğer ilk turda salt çoğunluğu hiç kimse elde edememişse, ikinci tur oylamaya gidilir. Nispi temsil sistemi, partilerin aldıkları oyların ülke genelinde toplanıp milletvekili sayısının aldıkları oy oranında partilere dağıtılmasıdır.

Nispi temsil sisteminde hiçbir oy boşa gitmez ve değişik görüşlerin parlâmentoda temsil edilmesi sağlanır. Ülkemizde de bir dönem uygulanan ancak daha sonra kaldırılan nispi temsil sistemi, çok fazla sayıda partinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Ülkemizin şu andaki seçim sistemi %10 barajına dayalı, tek turlu çoğunluk sistemidir.