Tanecik Tutmanın Fiziksel Mekanizmaları
Hava temizleyiciler tanecikleri tutarken, aşağıdaki beş ana mekanizmadan yararlanırlar.
- Süzme : En kaba filtre mekanizmasıdır. Küçük boyutlu açıklıklardan geçemeyen, daha büyük boyutlu taneciklerin, bu açıklıkların ağzına takılıp kalmasına dayanır. Lifli filtre ortamlarında, liflerin arasındaki boşluklar, ya da kumaş filtrelerde, örgü açıklıkları süzme işlevini yerini getirirler.
- Doğrudan tutma: Filtreleme ortamını oluşturan liflerin çok yakınından geçen akım çizgileri üzerinde hareket eden tanecikler, liflerle temas edince hareketsiz kalır ve lif yüzeyine tutunurlar.
- Tortulaşma: Çapı büyük veya daha büyük tanecikler, akışı izleyemez ve akım çizgilerinden saparak liflerin yüzeylerine temas eder ve orada kalırlar. Yüksek hızlarda, sürüklenme kuvvetlerinin etkisiyle, tanecikler lif yüzeyinden ayrılıp tekrar akışa dönebilir. Bu durumlarda, taneciklerin yapışma yeteneğini artırmak için, liflerin yüzeyine bir viskoz kaplama uygulanır.
- Yayılma: Çok küçük tanecikler (<0,1µm), genel akış doğrultuları etrafında, küçük ölçekli rasgele hareketler (Brownian motion) yaparlar. Bu hareketler sırasında, lif yüzeylerine temas edip tutunurlar.
- Elektrostatik etkiler: Tanecikler ve içinden geçtikleri ortam elektrik yükü ile yüklenirse, tanecikler ters işaretli yüke sahip olan filtreleme ortamı elemanları (levhaları), tanecikleri çeker ve tutarlar.
En çok kullanılan filtreler,
- Lifli filtreleme ortamına sahip Panel filtreler,
- Filtreleme ortamı sürekli olarak yenilenebilen, otomatik makaralı filtreler,
- Elektrostatik filtreler,
- Bu üç türün bir arada kullanıldığı uygulamalarda birleşik filtreler olarak sınıflandırılabilirler.