Temelde çökme ve oturma hasarı

Yığma duvar temelleri genellikle sürekli ya da kuyu tipi temel olarak inşa edilirler. Sürekli temeller fazla derin olmayan, daha düzenli yapılardır. Kuyu tipi temellerde ise taşıyıcı katmanın derinliği fazladır. Özellikle çok eski tarihi yapılarda birbirinden bağımsız olarak açılan geniş çaplı kuyular taş ve harç karışımlarıyla doldurularak daha sonra yarım daire kemerler ile birbirlerine bağlanırlardı. Temellerde […]

Yığma duvar temelleri genellikle sürekli ya da kuyu tipi temel olarak inşa edilirler. Sürekli temeller fazla derin olmayan, daha düzenli yapılardır. Kuyu tipi temellerde ise taşıyıcı katmanın derinliği fazladır. Özellikle çok eski tarihi yapılarda birbirinden bağımsız olarak açılan geniş çaplı kuyular taş ve harç karışımlarıyla doldurularak daha sonra yarım daire kemerler ile birbirlerine bağlanırlardı. Temellerde meydana gelen çökme ve oturmaların nedenleri:

• Zemin taşıma gücünün düşüklüğü;
• Zeminin yapısında zamana bağlı olarak gerçekleşen değişmeler;
• Trafiğin neden olduğu titreşimlerin etkisi;
• Temele iletilen yüklerde artma (kat ilaveleri ya da kullanım amacının değişmesi);
• Çevrede var olan diğer temel inşaatları.

Temelde oturmaların meydana gelmesi taşıyıcı sistem üzerinde ilave kesit zorlarının oluşmasına neden olur. Bu ilave kesit zorları sonucu üst yapıda dönmeler, farklı noktalarda çatlaklar ve yarılmalar oluşur.

Hasar Tespiti
Hasar tespiti aşamasında ilk olarak oturmaların nedenleri araştırılmalıdır. Yapıda meydana gelen dönmeler, çatlaklar, oturmalar, zaman içerisinde yapı taşıyıcı sisteminde yapılan ilaveler ve eksiltmeler incelenmeli, yeterli miktarda karotlar alınarak mevcut malzeme dayanımları tespit edilmelidir. Toplanan bu veriler değerlendirilerek hasarların nedenleri belirlenebilir. Bu nedenlerden yola çıkılarak oturmanın ana nedenleri ortaya konabilir.

Yapının ya da komşu yapıların kanalizasyon sızıntıları da zeminin zaman içinde yumuşayarak taşıma gücünü yitirmesine ve binanın oturmasına neden olabilir. Sismik hareketler nedeniyle oluşan zemin sıvılaşması sonucu oturmalar oluşurken, araç trafiği nedeniyle oluşan titreşimler de yapının temellerine zarar verebilir. Yapıya sonradan ilave edilen katlar ya da aşırı yükleme nedeni ile temelin taşıma gücü aşılabilir ve oturmalar gözlenebilir.

Gorgoda © 2024