Arabuluculuğa Yönlendirilmesi Uygun Olan Davaların Seçilmesinde Kullanılacak Kriterler

Tarafları arabuluculuğa yönlendirecek hâkim ilgili davanın arabuluculuğa elverişli olduğuna emin olmalıdır. Ancak arabuluculuğun başarısında bunun kadar önemli başka kriterler de söz konusudur. Araştırmalar tarafların arabuluculuğa yönlendirilmesinde uygulanan standart kriterler olmadığını gösterse de genel olarak “yönlendirme göstergeleri” denebilecek bazı kriterler mevcuttur. En önemli gösterge tarafların müzakere için istekli olmasıdır. Deneyimli arabulucular arabuluculuğun başarısını belirleyen şeyin dava […]

Tarafları arabuluculuğa yönlendirecek hâkim ilgili davanın arabuluculuğa elverişli olduğuna emin olmalıdır. Ancak arabuluculuğun başarısında bunun kadar önemli başka kriterler de söz konusudur. Araştırmalar tarafların arabuluculuğa yönlendirilmesinde uygulanan standart kriterler olmadığını gösterse de genel olarak “yönlendirme göstergeleri” denebilecek bazı kriterler mevcuttur.

En önemli gösterge tarafların müzakere için istekli olmasıdır. Deneyimli arabulucular arabuluculuğun başarısını belirleyen şeyin dava türü değil, tarafların tavır ve görüşleri olduğu konusunda hemfikirdir. Taraflar anlaşmazlıkları için bir çözüm geliştirmek üzere tartışmaya hazır olmalı ve bunu yapabilecek kabiliyete sahip olmalıdır. Bir yandan da ortak çıkarlarını belirlemek için çaba göstermelidirler. Ancak, iyi bir arabulucu, tarafların masaya oturmak konusunda isteksiz olduğu uyuşmazlıklarda bile, taraflara sorunların çözümünde ve uyuşmazlıkla ilgili riskleri değerlendirme konusunda yardımcı olarak onları cesaretlendirip, başarılı olabilmektedir.

• Göstergeler Yargı sürecinde ortaya konulandan daha fazla menfaat, sorun ya da anlaşmazlık söz konusudur.
• Taraflara gizlilik ilkesi temelinde yaklaşılması önemlidir; tarafların her biri ile ayrı toplantılar yapılabilir.
• Korunmaya değer uzun vadeli ilişkiler ve gelecekte korunması gereken ortak menfaatler vardır (aile, komşuluk, iş ilişkileri, uzun vadeli sözleşme gibi).
• Uyuşmazlığın içinde yargılamaya taraf olanların dışında başka taraflar da vardır. Aynı taraflarla ilgili derdest durumda olan başka davalar vardır.
• Uyuşmazlığın hızlı bir biçimde çözümü istenmektedir.
• Yargı sürecinin, uyuşmazlığın değerine göre orantılı olmayan yüksek bir maliyete sebebiyet vermesi olasıdır.
• Taraflar “mahkeme yorgunudur”.
• Davanın karara bağlanması için karmaşık bir süreçten geçilme olasılığı vardır. Mahkeme kararının icrası zor olabilir.
• Uzun vadede kalıcı bir çözüm gereklidir.

Kimi zaman uyuşmazlığın tarafları adliyeye arabuluculuk talebiyle gelebilir. Ancak tarafların arabuluculuk hakkında ve arabuluculuğun uyuşmazlık çözümünde nasıl yardımcı olabileceğine ilişkin yeterli bilgisi olmayabilir. Taraflar, mahkemede açılmış bir davaları olsa da olmasa da arabuluculukla ilgili bilgi edinmek isteyebilir. Tarafların arabuluculuğa erişebilmeleri için mahkemede bir davası olmasına gerek yoktur. Bu nedenle bu el kitabı çerçevesinde iki arabuluculuk süreci ele alınacaktır:

Yargılama süreci başlamadan önce arabuluculuk (Mahkeme dışı)- Dava Öncesi

Yargılama süreci başladıktan sonra arabuluculuk. (Mahkeme temelli veya hâkim teşvikiyle)-Dava Sonrası

Gorgoda © 2024