Eğitimde Etiğin Önemi

Eğitimde etik, eğitimin hedefleri, değerleri ve süreçleri açısından öncelikle ele alınması gereken bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun en önemli nedeni eğitimin kendisinin, bireylerde davranış değişikliği yaratmak gibi iddialı bir girişim olarak ortaya çıkmasıdır. Eğitim insanı doğumdan ölüme etkileyen ve bir şekle sokmaya çalışan bir süreçtir. Etik ise insanın ne yapmalıyım? Nasıl yaşamalıyım? sorularına vermeye […]

Eğitimde etik, eğitimin hedefleri, değerleri ve süreçleri açısından öncelikle ele alınması gereken bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun en önemli nedeni eğitimin kendisinin, bireylerde davranış değişikliği yaratmak gibi iddialı bir girişim olarak ortaya çıkmasıdır.

Eğitim insanı doğumdan ölüme etkileyen ve bir şekle sokmaya çalışan bir süreçtir. Etik ise insanın ne yapmalıyım? Nasıl yaşamalıyım? sorularına vermeye çalıştığı yanıttır. Eğitim ve etik arasında bu anlamda zorunlu bir ilişki vardır ve Soktares bunu “kendini tanı” sözü ile ifade etmektedir. Bu anlamda eğitim, yaşam boyunca süren “etik bir kendini tanıma sürecidir” (Ergüden, 2003, 2). İnsanın bu kendini ve aynı zamanda dünyayı tanıma süreci olan eğitimde, etik kaygıların yeri büyük tartışmaları da beraberinde getirmektedir.

Her tür eğitim etkinliğinde temel olarak dört boyut üzerinde durulması gerekmektedir. Bu boyutlar, “amaç”, “kapsam”, “yöntem” ve “değerlendirme”dir. Bu boyutlar aynı zamanda eğitim programlarının geliştirilmesinde sorulan dört sorunun da yanıtını oluşturmaktadır. Niçin? sorusunun yanıtını amaç boyutu oluşturur. Ne? sorusunun yanıtı ise kapsam boyutunda verilir. Nasıl? sorusu yöntem boyutunda yanıtlanır. Ne oldu? sorusu ise değerlendirme boyutunda elde edilen bilgilerle yanıtlanabilir. Eğitimin makro ve mikro düzeylerdeki uygulamaları ele alındığında bir ulusun yurttaşlarını eğitme sorumluluğunu üstlenen eğitim sistemleri, okullar ve eğitimciler bu dört boyutla ilgili eylem ve işlemlerinde aynı zamanda ciddi etik değerlendirmeler de yapmak durumundadırlar. Bunun dışında eğitim çok önemli bir politika oluşturma va kaynak ayırma alanı olması nedeniyle de önemli bir etik tartışma alanı olarak görülebilir.

Gorgoda © 2025