Risalet Öncesi Arap Yarımadasında Dinî Hayat

Putperestliğin yaygın olduğu Arap Yarımadası’nda Yahudilik, Hıristiyanlık, Mecûsîlik, Sâbiîlik ve Haniflik gibi değişik inanç şekilleri de vardı. Yahudilik Arap Yarımadasına Bâbil Kralı’nın zulmünden kaçan Yahudiler vasıtasıyla girmiştir. Filistin’den göç eden Yahudiler, yoğun olarak kuzeyde Yesrib ve Hayber çevresine yerleşerek zamanla kabileler oluşturmuşlardır. Yahudiliğe göre İsrailoğulları seçkin insanlar, diğer milletler onlara kıyasla sıradan insanlardır. Özgürlük konusunda […]

Putperestliğin yaygın olduğu Arap Yarımadası’nda Yahudilik, Hıristiyanlık, Mecûsîlik, Sâbiîlik ve Haniflik gibi değişik inanç şekilleri de vardı. Yahudilik Arap Yarımadasına Bâbil Kralı’nın zulmünden kaçan Yahudiler vasıtasıyla girmiştir. Filistin’den göç eden Yahudiler, yoğun olarak kuzeyde Yesrib ve Hayber çevresine yerleşerek zamanla kabileler oluşturmuşlardır. Yahudiliğe göre İsrailoğulları seçkin insanlar, diğer milletler onlara kıyasla sıradan insanlardır. Özgürlük konusunda hassas olan Araplar bu durumu kabul etmedikleri için Yahudiliğe karşı mesafeli olmuşlardır.

Hıristiyanlık ise Arap Yarımadası’nda kuzeyde Gassânîler ve Hîreliler, Irak’ta Lahmîler; güneyde de Habeşlilerin Yemen’i işgaliyle Necran Arapları arasında yayılmıştır. Habeş valileri Fil Vakası’yla Hıristiyanlığı Hicaz bölgesine taşımaya teşebbüs etmişlerse de putperest Araplar üzerinde önemli bir etki bırakamamışlardır.

İran’da yaygın olan Mecûsîlik, Sâsânî İmparatorluğu’nun resmî dini olup daha çok yönetici sınıf ve zenginler arasında yayılmıştır. Arap Yarımadası’nda bulunan Mecûsîlerin büyük çoğunluğu ise Bahreyn, Yemen ve Umman’da oturan İranlılardan ibarettir. Özellikle Yemen’de Ay, Güneş ve yıldızlara tapan bazı kabileler arasında da görülen Sâbiîlik inancı Bâbil ve İran dinlerinin karışımından ibaretti. İbadetleri ise semavi cisimlere tapma şeklindeydi.

Araplar arasında yaygın olan inanç putperestlikti. Ahiret inancını inkâr eden putperest Araplar, genelde Allah’ı(c.c.) yaratıcı olarak kabul etmekle birlikte putları aracı sayarlardı. İhtiyaç ve sıkıntı hâlinde putların Allah(c.c.) ile kendileri arasında bağ kurduğuna inanırlardı. Önemli kararlarını putlarına danışarak almayı dinî bir vecibe olarak görür, sadece şefaatini umarak değil onların öfkesinden korunmak için de tazimde bulunurlardı.

Cahiliye toplumunda putlara tapmayıp Hz. İbrahim’in tebliğ ettiği tevhid inancına sahip hanif adı verilen kişiler de mevcuttu. Mensubu bulundukları kavmin yanlış âdet ve inançlarına karşı çıkmak, kavimlerinin baskılarından kurtulmak için onlardan uzaklaşarak inzivaya çekilmek ve yaratıcıyı düşünmek, putları ve her türlü şirki reddetmek haniflerin ortak özelliklerindendi.

Gorgoda © 2025